۲۳ مرداد ۱۴۰۳

مکانیزم عملکرد موتور چگونه است؟

موتور یکی از بخش‌های مهم و اصلی در هر خودرویی به شمار می‌رود. موتورهای مورد استفاده در خودروها انواع بسیار متنوعی دارند. برخی احتراقی و برخی دیگر از نوع موتورهای برقی هستند. آگاهی از مکانیزم عملکرد موتور به ما اطلاعات زیادی درباره خودرو می‌دهد. در این مطلب از استوک یدک خواهیم گفت موتور خودرو چطور کار می‌کند.

موتور خودرو چیست و چه وظیفه‌ای دارد؟

موتور در خودرو به عنوان منبع تامین قدرت و نیروگاه اصلی آن شناخته می‌شود. فعالیت موتور خودرو به کمک سوخت‌های فسیلی یا الکتریسیته انجام می‌گیرد. سوخت‌های فسیلی مورد استفاده در موتور ماشین اعم از بنزین و گازوئیل و گاز طبیعی می‌باشند. در خودروهای برقی نیز از نیروی الکتریسیته برای فعالیت موتور خودرو کمک می‌گیرند. چرخ‌های خودرو برای اینکه حرکت کنند به نیرو نیاز دارند. این نیرو توسط موتور خودرو ایجاد و تامین می‌گردد. بنابراین بدون موتور عملا خودرو هیچ حرکتی و جابه‌جایی نخواهد کرد و بلا استفاده می‌شود.

انواع موتور خودرو کدام است؟

برای درک بهتر از مکانیزم عملکرد موتور باید ابتدا انواع مختلف آن را شناخت. دو نوع اصلی از موتورهای مورد استفاده در خودرو شامل موتورهای درون سوز و الکتریکی می‌باشند. هر کدام از این دو گروه موتور خود زیر مجموعه‌های مختلف دیگری نیز دارند.

۱- موتورهای درون سوز خودرو

پیشرانه‌های درون سوز در واقع موتورهایی هستند که در آن‌ها مخلوطی از هوا و سوخت مصرف می‌شود. در یک محفظه بسته ترکیب سوخت و هوا دچار احتراق شده و نیروی لازم برای فعالیت موتور را تامین می‌کنند. موتورهای بنزینی و دیزلی از انواع این نوع پیشرانه درون سوز هستند.

۲- موتور الکتریکی

در این نوع موتور برای تامین نیروی مورد نیاز هیچ احتراقی رخ نمی‌دهد. بلکه انرژی مورد استفاده در موتور انرژی الکتریسیته است. علاوه بر خودرو در بسیاری از لوازم خانگی و صنعتی نیز از موتورهای الکتریکی استفاده می‌شود. با این همه موتورهای الکتریکی مورد استفاده در خودرو توان و قدرت بیشتری دارند. مکانیزم عملکرد موتور با توجه به نوع آن‌ها کمی متفاوت خواهد بود.

۳- موتور هیبریدی

در موتورهای هیبریدی در واقع دو نوع پیشرانه به کار رفته است. یکی از پیشرانه‌ها یک موتور احتراقی درون سوز و دیگری موتور الکتریک است. امروزه بسیاری از خودروهای مدرن و جدید در جهان با موتور هیبریدی ساخته می‌شوند. با این همه در کشور ما هنوز موتورهای احتراقی مورد استفاده قرار می‌گیرند. استفاده از خودروهای برقی و هیبریدی نیاز به زیرساخت‌های زیادی دارد. این زیرساخت‌ها هنوز در کشور ما ایجاد نشده است.

اجزای اصلی موتور خودرو

هر موتور برای فعالیت و انجام وظایف خود به اجزا و قطعات مختلفی نیاز دارد. این قطعات و اجزا در مکانیزم عملکرد موتور نقش بسیار زیادی دارند. قطعات و اجزای به کار رفته در موتور خودرو شامل:

سیلندر
پیستون
سوپاپ
سرسیلندر
شاتون
میل لنگ
فلایویل

می‌باشد. وظیفه هر کدام از این قطعات در ادامه این بخش مورد بررسی قرار می‌گیرد.

۱- سیلندر

یکی از قسمت‌های اصلی و مهم در موتور هر خودرو قطعا سیلندر است. سیلندر محیطی است که پیستون در آن حرکت رفت و برگشتی خود را انجام می‌دهد. به همین خاطر سطح سیلندر باید به نحوی طراحی شود که کمترین میزان سایش را داشته باشد.

۲- پیستون

به استوانه‌ای توخالی که در سیلندر به صورت رفت و برگشتی حرکت می‌کند پیستون می‌گویند. حرکت رفت و برگشتی پیستون موجب متراکم شدن مخلوط سوخت و هوا و خروج دود از اگزوز می‌گردد. این حرکت دلیل اصلی تولید نیرو در موتور خودرو می‌باشد.

۳- شاتون

یکی دیگر از بخش‌های تشکیل دهنده موتور شاتون نام دارد. شاتون اهرمی است که پیستون‌ها را به میل لنگ وصل می‌کند. از این رو در مکانیزم عملکرد موتور نقش مهمی بر عهده دارد. این قطعه دارای دو سر کوچک و بزرگ می‌باشد. سر کوچکتر شاتون به پیستون و سر بزرگ‌ آن به میل لنگ متصل است.

۴- میل لنگ

این میله‌ با طراحی خاص و ویژه در موتورها به کار می‌رود. حرکت خطی پیستون به کمک میل لنگ به حرکت دورانی تبدیل می‌شود. نقاط اتصال مختلفی در این قطعه به کار رفته که برخی از آن‌ها متحرک و برخی ثابت هستند.

۵- فلایویل

این قطعه در بخش انتهایی میل لنگ بسته می‌شود و دیسک و کاور را روی آن می‌بندند.

۶- سرسیلندر

سر سیلندر بخشی از موتور خودرو است که سوپاپ‌ها را در خود جای داده است. این قطعه را روی قسمت بالایی موتور خودرو نصب می‌کنند.

۷- سوپاپ

این قطعات قارچی شکل روی سر سیلندر موتور بسته می‌شوند. مجرای ورودی هوا و سوخت از طریق این قطعات باز و بسته می‌شود. وارد کردن مخلوط سوخت و هوا در زمان مناسب به سیلندر از وظایف سوپاپ می‌باشد.

۸- میل سوپاپ

میل سوپاپ که با نام میل بادامک نیز شناخته می‌شود یکی دیگر از اجزای موتور است.

مکانیزم عملکرد موتور چگونه است؟

مکانیزم عمل در موتور خودرو فرآیندی است که در آن نیرو و قدرت لازم برای حرکت خودرو تولید می‌شود. این پروسه طی ۴ مرحله مختلف در موتورهای احتراقی انجام می‌گیرد.

۱- مرحله مکش

اولین مرحله از فعالیت هر موتور احتراقی مرحله مکش نام دارد. در این مرحله مخلوط سوخت و هوا وارد محفظه سر سیلندر می‌شوند.

۲- مرحله متراکم سازی

گام دیگری مکانیزم عملکرد موتور فشرده سازی مخلوط سوخت و هوا در محفظه مخصوص آن می‌باشد. در انتهای این مرحله سوخت متراکم شده به وسیله جرقه مشتعل می‌گردد.

۳- مرحله انفجار و تولید قدرت

سیکل سوم از عملکرد موتورهای احتراقی شامل انفجار و تولید قدرت است. سوخت و هوای مشتعل در این مرحله به شدت منفجر می‌شوند. این انفجار فشار بسیار بالایی را ایجاد می‌کند. به طوری که پیستون به سمت پایین رانده شده و حرکت می‌کند. این حرکت موجب چرخیدن فلایویل شده و قدرت موتور به گیربکس خودرو منتقل می‌شود.

۴- مرحله تخلیه

گام نهایی در عملکرد موتورهای احتراقی تخلیه دودهای حاصل از احتراق می‌باشد. فرآیند تخلیه گازهای حاصل از احتراق با باز شدن سوپاپ دود انجام می‌گیرد.

تکرار همین چهار مرحله به صورت پی در پی موجب حرکت کردن خودرو می‌شود.

نقش استارت در مکانیزم عملکرد موتور

استارت در حقیقت یک موتور الکتریکی بسیار کوچک است که در خودرو تعبیه می‌شود. این موتور الکتریکی کوچک نیروی اولیه مورد نیاز برای به حرکت درآوردن میل لنگ را تامین می‌کند. میل لنگ به کمک نیروی حاصل از استارت برای چند لحظه فعال شده و مرحله مکش و تراکم آغاز می‌گدد. بنابراین بدون استارت پروسه ۴ مرحله‌ای عملکرد موتور خودرو آغاز نخواهد شد.

خرید موتور و اجزای آن

همانطور که اشاره کردیم هر موتور از بخش‌های مختلفی ساخته شده که در کنار هم کار می‌کنند. گاهی یک یا چند قطعه از موتور خودرو خراب می‌شوند و گاهی نیز کلا موتور معیوب می‌گردد. در این شرایط در وهله اول باید برای تعمیر بخش‌های مشکل‌دار موتور اقدام کرد. در صورتی که با تعمیر، مشکل موتور و قطعات آن برطرف نشد چاره‌ای جز تعویض وجود ندارد. خرید لوازم یدکی اصل و باکیفیت در کارایی و راندمان خودرو اثر زیادی دارد. برای خرید لوازم یدکی و موتور انواع خودروهای داخلی و خارجی با مشاورین فروش استوک یدک پیام دهید. خرید موتورهای استوک بسیار مقرون به صرفه و اقتصادی می‌باشد. کارشناسان فروش تیم راهنمایی‌های لازم برای خرید قطعات یدکی مورد نیاز را به شما ارائه می‌دهند.

کلام پایانی

آشنایی با مکانیزم عملکرد موتور کمک زیادی به درک اهمیت و جایگاه آن در خودرو می‌کند. در این مطلب از استوک یدک به معرفی موتور و اجزای آن پرداختیم. همچنین چگونگی فعالیت موتورهای احتراقی را شرح دادیم.

بیشتر بدانید :