علائم خرابی کویل خودرو
مقدمه| علائم خرابی کویل خودرو
اگر بخواهیم کویل و کارکرد آن را تعریف کنیم می‌بایست این قطعه مهم را ابتدا جزئی از سیستم برق‌رسان خودرو به شمار بیاوریم. اطلاع یافتن از علائم خرابی کویل خودرو از آن حیث مهم است که اگر ولتاژ کافی توسط این قطعه برای شمع‌ها فراهم نشود باعث اشکال و خطا در عملکرد موتور خواهد شد. در واقع کویل خودرو (Ignition Coil) قطعه‌ای است برای رساندن جریان برق از باتری به شمع‌های موتور که ولتاژ کافی را برای جرقه زدن شمع‌ها تامین می‌کند.
این عمل باعث می‌شود تا هوا و ذرات سوخت درون محفظه احتراق با هم واکنش نشان داده و در نهایت به احتراق منجر شود. بنابراین اگر به موقع از خرابی کویل اطمینان پیدا کنیم می‌توانیم از بروز خسارت‌های سنگین به موتور جلوگیری کنیم.
شرح ساختار کویل و اجزای آن برای درک بهتر علت خرابی
کویل به‌طور کلی از دو سیم‌پیچ که اطراف یک هسته مرکزی پیچیده شده‌اند تشکیل شده است. این اجزا درون یک محفظه روغن جهت خنک شدن قرار گرفته‌اند. سیم‌پیچ اولیه با تعداد دورهای کمتر و سیم‌پیچ ثانویه با تعداد دورهای بیشتر ایجاد شده‌اند که سیم‌پیچ ثانویه به دور سیم‌پیچ اولیه پیچیده شده است. ابتدا جریان باتری وارد سیم‌پیچ اولیه شده و باعث القای جریان الکترومغناطیس می‌شود. سپس این جریان تقویت شده وارد سیم‌پیچ ثانویه می‌شود که باعث افزایش ولتاژ تا چندین برابر در آن‌جا می‌شود.
اجزای تشکیل دهنده کویل
- سیم‌پیچ اولیه
- سیم‌پیچ ثانویه
- هسته مرکزی
- عایق بدنه
- پایه
اگر کویل خودرو به درستی کار نکند نشانه چیست؟
اگر بخواهیم علائم خرابی کویل خودرو را بررسی کنیم ابتدا نیاز به بررسی سرمنشاء آن داریم. در یک جمله می‌توان اینگونه گفت که غیر از سوختن، کویل اغلب نیم‌سوز می‌شود که در نتیجه، عمل احتراق درون سیلندر خودرو به درستی انجام نمی‌گیرد چرا که ولتاژ کافی از سوی کویل برای شمع تامین نمی‌شود. اگر عمل جرقه‌زنی با ولتاژ کافی انجام گیرد باعث احتراق بهتر سوخت و هوا می‌گردد که در این صورت، موتور به خوبی راندمان خود را طی می‌کند.
نشانه‌ها و علائم خرابی کویل خودرو
- ریپ زدن ماشین و لرزش آن در دورهای پایین موتور
- بد استارت خوردن یا روشن نشدن ماشین
- تضعیف توان موتور
- ازدیاد مصرف سوخت توسط موتور
- روشن ماندن چراغ چک
- بروز حریق و اشتعال در موتور
- خروج دود سیاه یا شعله از اگزوز خودرو
- پس زدن شعله
- نشت روغن از کویل
ریپ زدن ماشین و لرزش آن در دورهای پایین موتور
این علامت اغلب موارد می‌تواند ناشی از خرابی کویل خودرو باشد. چنانچه پس از افزایش دور موتور متوجه کاهش لرزش ماشین شدید پس احتمال زیاد می‌بایست به سراغ کویل بروید.
بد استارت خوردن یا روشن نشدن ماشین
اگر کویل خودرو دچار نقص شود می‌تواند منجر به توقف خودرو یا روشن نشدن آن شود. چنانچه متوجه استارت نخوردن یا روشن نشدن خودرو خود شدید باید بدانید که این ایراد ناشی از جرقه ناکافی شمع جهت احتراق در سیلندر موتور است و در نتیجه این جرقه نامنظم باعث احتراق ناقص موتور می‌گردد. در این شرایط معمولا خودرو خاموش مانده و پس از چند بار استارت زدن روشن می‌شود. بدون شک از علائم خرابی کویل خودرو همین موارد هستند و در این شرایط باید سریع به سراغ کویل رفته و آن را چک کنید.
نکته: در برخی از خودروها فقط از یک کویل جهت تولید جرقه برای همه سیلندرها استفاده می‌شود، که در این‌صورت اگر کویل معیوب شود باعث تاثیر بر عملکرد کل موتور خواهد شد.
تضعیف توان موتور
خرابی کویل توان این را دارد که توان موتور را تضعیف کرده و سرعت آن بکاهد. این یعنی آنکه لازم است برای احتراق موتور، ولتاژ کافی تامین شود. اگر شمع‌ها با ولتاژ کافی تغذیه نشوند این سیکل سبب احتراق ناقص موتور خواهد شد. در اغلب موارد، علت ولتاژ پایین شمع به خرابی کویل نسبت داده می‌شود. بنابراین اگر کویل دچار آسیب شود این می‌تواند باعث کاهش قدرت موتور شده و راندمان کمتری را ایجاد کند.
بد نیست بدانید که مشکلات موجود در عملکرد موتور از رایج‌ترین علائم مرتبط با کویل معیوب به حساب می‌آیند. کویل‌ها معمولا از مهم‌ترین اجزای یک سیستم اشتعال به حساب آمده و در نتیجه، یک نقص کوچک در آن‌ها باعث اختلال در جرقه و در نتیجه سبب بروز مشکلات عملکردی موتور می‌شوند.
یک کویل معیوب می‌تواند علاوه بر ایجاد عملکرد ضعیف برای موتور، باعث خاموشی ناگهانی آن شده و حتی با تضعیف قدرت و شتاب، باعث کاهش مسافت پیموده شده شوند. بعضا خرابی کویل منجر به توقف خودرو نیز شود.
ازدیاد مصرف سوخت توسط موتور
همانگونه که قبلا ذکر شد، کویل به‌عنوان واسطه و توزیع کننده ولتاژ، با دریافت جریان برق از از باتری، تقویت و در نهایت، انتقال آن به شمع‌ها باعث ایجاد جرقه در موتور می‌شود. در صورتی‌که کویل دچار خرابی شده باشد نمی‌توان انتظار داشت تا ولتاژ مناسب به شمع فرستاده شود. لذا جرقه کافی توسط شمع ایجاد نشده تا بتواند موجب احتراق سوخت و هوا شود.
یکی از علائم خرابی کویل خودرو بروز جرقه‌های نامنظم شمع است که از احتراق کامل سوخت و هوا جلوگیری کرده و در نتیجه سبب کاهش راندمان موتور می‌شود. بنابراین در این شرایط، سوخت بیشتری توسط موتور مصرف شده تا بتواند راندمان تقلیل یافته را تعادل بخشد که این عمل مساوی با روشن نگه داشتن خودرو و افزایش مصرف بنزین است. بنابراین هرگاه متوجه افزایش سوخت خودرو شدید فورا کویل‌ها را مورد بازبینی قرار دهید.
روشن ماندن چراغ چک| علائم خرابی کویل خودرو
اگر متوجه روشن شدن کد DTC موتور شدید احتمالا باید به بروز مشکل در کویل شک کنید. بنابراین در صورتی‌که با روشن شدن چراغ چک مواجه شدید از طریق اسکن خطا از یافتن دلیل اصلی این مشکل اطمینان یافته و فورا برای برطرف نمودن آن اقدام کنید.
نکته: اگر کویل دچار عیب شود می‌تواند موتور را با مشکلات عملکردی و به ویژه خرابی روبرو کند. در این مواقع کامپیوتر پس از اسکن به راحتی مشکل در سیگنال یا مدار کویل را نمایان می‌سازد.
بروز حریق و اشتعال در موتور
در صورتی‌که شدت نقص و خرابی در کویل بالا باشد شدت احتمال آتش گرفتن خودرو در هنگام استارت زدن وجود دارد. چرا که اگر فرآیند جرقه‌زنی به درستی صورت نگیرد سبب افزایش سوخت در سیلندرها شده و در نتیجه با یک جرقه شمع، احتراق بزرگی درون محفظه سیلندر رخ می‌هد. این انفجار اغلب با آتش‌سوزی همراه است.
خروج دود سیاه یا شعله از اگزوز خودرو
خروج دود سیاه یا شعله از اگزوز یکی دیگر از موارد نشان دهنده خرابی کویل است. زمانی که کویل خراب باشد، احتراق سوخت در محفظه به‌طور ناقص صورت می‌گیرد. این سیکل معیوب خود سبب باقی ماندن بنزین یا سوخت در محفظه می‌شود و این سوخت مصرف نشده در نهایت به‌صورت دود سیاه از لوله اگزوز خارج می‌شود.
پس زدن شعله| علائم خرابی کویل خودرو
پس زدن شعله نیز یکی دیگر از علائم خرابی کویل خودرو به شمار می‌رود. چنانچه شاهد پس زدن شعله از اگزوز خودرو بودید باید به احتراق ناقص سوخت و هوا توسط موتور شک کنید. در این هنگام، سوخت وارد شده به‌دلیل احتراق ناقص ناشی از خرابی کویل، درون محفظه باقی مانده و سپس به لوله اگزوز راه می‌یابد که با خروج از اگزوز به راحتی متوجه بوی بنزین خواهید شد.
نشت روغن از کویل| علائم خرابی کویل خودرو
همانطور که قبلا گفته شد کویل‌ها معمولا برای خنک شدن، درون محفظه‌ای پر از روغن قرار می‌گیرند. چنانچه دمای کویل بیش از حد افزایش یابد ممکن است باعث ترک‌خوردن محفظه روغن شود و بدین ترتیب منجر به نشت روغن شود. این فرآیند در ادامه باعث شناورشدن کاربراتور و تأثیر نامطلوب آن بر عملکرد خودرو خواهد شد.
کلام آخر
هرچند هزینه تعویض کویل خیلی زیاد نیست اما چنانچه در این کار اهمال و بی اعتنایی صورت بگیرد می‌تواند برای دیگر قطعات خودرو خرابی به بار بیاورد و منجر به صرف هزینه‌های سنگین‌تر برای مالک خودرو شود. در نتیجه اگر در این امر پیشگیری صورت بگیرد باعث صرفه‌جویی در بسیاری از هزینه‌ها خواهد شد.
خرابی کویل، خود به چند عامل می‌تواند وابسته باشد. از شایع‌ترین این علل می‌توان به شمع‌های آسیب‌دیده یا فرسوده، نوسانات جریان الکتریکی، گرم‌شدن بیش از حد کویل و ساییده‌شدن سیم‌پیچ یا پارگی سیم‌های کویل اشاره نمود.